10 dni - 10 krajów. Etap 25: Ambasada Niemiec w Pradze

10 dni - 10 krajów.
Podróż przez Europę Wschodnią
Etap 25: Ambasada Niemiec w Pradze

W 1989 roku żelazna kurtyna stawała się coraz bardziej porowata, a ludzie, którzy czuli się uciskani w państwowym socjalizmie, nabrali odwagi.

Ambasady Republiki Federalnej Niemiec w Pradze, Warszawie, Budapeszcie czy nawet Berlinie Wschodnim stały się w latach 80. miejscem dla wielu uchodźców. Tutaj ludzie mieli nadzieję - zawsze z powodzeniem - na schronienie i możliwość wyjazdu do FRG. W sierpniu 1989 roku na teren ambasady w Pradze napływało coraz więcej osób, które szybko osiągnęły granice pojemności. W szczytowym okresie jesieni na trawniku przed budynkiem w katastrofalnych niekiedy warunkach koczowało tu około 4 tys. osób. Na ulicach wokół ambasady zaparkowane były niezliczone ilości porzuconych pojazdów z wschodnioniemieckimi tablicami rejestracyjnymi.

Hans-Dietrich Genscher - który dopiero niedawno został zwolniony ze szpitala po wyzdrowieniu - negocjował wyjazd uchodźców z Eduardem Szewardnadze, Oskarem Fischerem i Jaromírem Johanesem na obrzeżach Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku. 30 września wylądował w Pradze, odmówił dziennikarzom jakichkolwiek informacji i wypowiedział z balkonu słynne słowa, utopione w wiwatach ludu, bezpośrednio do uchodźców.

Po tym jak pozwolono ludziom wyjechać w zaplombowanych pociągach i pod ochroną zachodnioniemieckich dyplomatów przez Drezno i Karl-Marx-Stadt do Hof, tysiące obywateli NRD ponownie uciekło na teren ambasady. Im również pozwolono odejść. O godzinie 21.00 3 listopada Czechy całkowicie otworzyły swoje granice. Otworzyła się żelazna kurtyna.

W Ambasadzie Niemiec w Pradze przyjmuje nas Martin Sielmann, kierownik działu prasowego i public relations. Oprowadza nas po terenie i opowiada, co wydarzyło się tu latem 1989 roku. Sam był już zatrudniony w Foreign Office - wówczas w Bonn - i doświadczył upadku socjalizmu państwowego jako dyplomata. Zdjęcia obozujących uchodźców w parku ambasady przypominają nam nasze wcześniejsze przystanki, na przykład w Sopronie, ale także przy płocie granicznym na granicy ze Słowenią, a także aktualne zdjęcia z obozów dla uchodźców. Coraz więcej ludzi na świecie ucieka przed biedą, uciskiem i prześladowaniami. W Centrum Przyszłości Jedności Niemiec i Transformacji Europejskiej w Jenie można było wymienić poglądy na temat ucieczki i migracji - wtedy i dziś - oraz podzielić się wspólnymi doświadczeniami.

Tekst: Tobias Schwessinger

Zdjęcia: Christian Faludi

Na kanwie tego wyjazdu:
https://rathaus.jena.de/de/von-jena-aus-10-laender-10-tagen