Ku pamięci Envera Şimşeka
Przemówienie burmistrza dr Thomasa Nitzsche w 25. rocznicę śmierci Envera Şimşeka
Panie i Panowie!
25 lat i dwa dni temu, 9 września 2000 r., w południe padło osiem strzałów w kierunku Envera Şimşeka. Tego dnia zastępował on pracownika przebywającego na urlopie na stoisku swojej hurtowni kwiatów na ulicy w Norymberdze. Dwa dni później, 25 lat temu, zmarł z powodu poważnych obrażeń.
Enver Şimşek był pierwszą z dziesięciu ofiar morderstwa. Tablica pamiątkowa w tym miejscu i nazwanie placu są na cześć wszystkich dziesięciu zamordowanych osób, dziewięciu o pochodzeniu migracyjnym i policjantki Michele Kiesewetter.
Kiedy spotykamy się tutaj, pamiętamy o wszystkich ofiarach NSU:
- W 2001 roku Abdurrahim Özüdoğru, Süleyman Taşköprü i Habil Kılıҫ musieli zginąć,
- W 2004 roku Mehmet Turgut został zabity trzema strzałami oddanymi przez morderców z NSU,
- İsmail Yaşar i Theodoros Boulgarides, zamordowani w 2005 r.
- Mehmet Kubaşık i Halit Yozgat, zamordowani w 2006 roku.
- Rok później, 25 kwietnia 2007 r., zastrzelono policjantkę Michèle Kiesewetter.
Żadna z nich nie była niczemu winna. Oni, ofiary imigrantów, wyemigrowali do Niemiec wiele lat temu, aby zbudować lepsze życie dla siebie. Większość z nich pracowała na własny rachunek, ze wszystkimi związanymi z tym wyzwaniami. Wielu z nich założyło rodziny i miało dzieci. Matki i ojcowie stracili synów, żony mężów, dzieci ojców.
Pięć lat temu zainaugurowaliśmy tutaj tę tablicę pamiątkową i nazwaliśmy ten plac imieniem Envera Şimşeka wraz z wdową po nim i jego dziećmi, aby uhonorować go jako przedstawiciela wszystkich ofiar i zachować żywą pamięć o tych zbrodniach.
Zaprosiliśmy również rodzinę na dzisiejsze obchody. Obecnie przebywają oni w Norymberdze, gdzie 25 lat temu mieszkała rodzina Şimşeków i gdzie Enver Şimşek został zamordowany.
Dzieci prosiły nas o wyrozumiałość, że nie mogą być tu dziś obecne, ponieważ śmierć ich ojca wciąż jest dla nich ciężkim przeżyciem i są mocno zaangażowane w wydarzenia upamiętniające w Norymberdze.
Dlatego tym bardziej cieszę się, że córka Semiya Şimşek przesłała nam wiadomość audio, którą usłyszymy zaraz potem.
Po słowach Semiyi przemówi do nas Michael Ebenau, który był intensywnie zaangażowany w NSU i warunki w Jenie w latach 80. i 90. od czasu ujawnienia się narodowosocjalistycznego podziemia, ze środowiskiem, z którego ostatecznie wyłonili się sprawcy NSU.
Cierpienia zadane rodzinom nie mogą być naprawdę pojęte. Jakby utrata bliskiego krewnego nie była wystarczająco straszna, pogrążeni w żałobie musieli odpierać podejrzenia, że morderstwa były spowodowane zaangażowaniem w przestępczość zorganizowaną, dzielnicę czerwonych latarni lub handel narkotykami.
Zarzuty te bardzo często pochodziły od państwa, podczas gdy wskazania, że przestępstwa mogą mieć podłoże ksenofobiczne, prawicowo-ekstremistyczne, nie były traktowane poważnie lub wcale.
Tym ważniejsze jest, abyśmy jako społeczeństwo pogodzili się z tą porażką, ocenili ją samokrytycznie i poprosili o wybaczenie.
Pogodzenie się z przeszłością jest ważne, aby uzyskać i utrzymać jasny obraz rozwoju i warunków w naszym kraju, nawet w tych trudnych czasach. Aby wyciągnąć wnioski z przeszłości i zapobiec powtórzeniu się strasznych wydarzeń, my w Jenie musimy również nadal zajmować się kwestią tego, w jaki sposób powstało tu narodowosocjalistyczne podziemie.
Rok pamięci NSU 2021 był ważnym początkiem. W Jenie musimy nadal pracować nad badaniem i przekazywaniem historii NSU oraz upamiętnianiem ofiar.
Mając to na uwadze, stypendium Rosenthala w dziedzinie sztuk pięknych zostało ponownie przeznaczone na stypendium w dziedzinie edukacji politycznej i od tej jesieni będzie wykorzystywane do badań naukowych nad czasem i środowiskiem, w którym NSU mogło rozwijać się w Jenie.
Od listopada Leonie Dellen spędzi rok na badaniu pracy socjalnej z młodzieżą w okresie od końca lat 80. do połowy lat 90. ubiegłego wieku. Wyniki tej pracy zostaną przełożone na koncepcję edukacyjną, którą będzie można wykorzystać w szkołach w Jenie.
W tym miejscu należy również wspomnieć o wystawie "Der Weg in den 'Untergrund'", którą można oglądać w Villa Rosenthal do połowy października.
Zmarły w zeszłym roku dziennikarz Frank Döbert wykorzystał doniesienia prasowe, dokumenty i fotografie, aby zebrać ślady, które pozwalają zrozumieć radykalizację trójki sprawców oraz reakcje społeczeństwa miejskiego i władz.
Od wiosny grupa wielu członków społeczeństwa obywatelskiego i administracji pracuje pod kierownictwem Johannesa Schleußnera, kierownika ds. kultury, nad pytaniem, w jaki sposób chcemy dalej rozwijać upamiętnienie ofiar NSU w Jenie.
Musimy nadal opowiadać historię Envera Şimşeka i innych ofiar NSU oraz pokazywać zarówno młodym, jak i starszym ludziom, dokąd prowadzą skrajne i nieludzkie ideologie.
Oznacza to również, że jako miasto musimy wysłać widoczny sygnał, że nie będziemy tolerować klimatu strachu, zastraszania i przemocy w naszym mieście. Wszyscy musimy opowiedzieć się przeciwko tym i wszystkim innym prawicowym ekstremistycznym i mizantropijnym aktom.
W obliczu presji wywieranej na nasze społeczeństwo kluczowe znaczenie ma zachowanie demokratycznej konstytucji naszego kraju, praw człowieka i obywatela oraz godności każdej jednostki.
Chcemy, aby ludzie pochodzenia migracyjnego czuli się bezpiecznie w Jenie, czuli się komfortowo i znaleźli dom, nawet jeśli jest to tylko dom tymczasowy.
Cieszę się, że walka o nasze ludzkie współistnienie jest wspierana przez szeroką społeczność miejską Jeny. Zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego jest tutaj niezbędne, ponieważ odgrywa ono decydującą rolę w rozwoju naszej wewnętrznej debaty w mieście. Mając to na uwadze, będziemy nadal konstruktywnie współpracować.
Mając to na uwadze, jestem wdzięczny, że przybyliście tutaj w tym roku, aby upamiętnić ofiary narodowosocjalistycznego podziemia.