10 dni - 10 krajów. 15 Etap: Bułgaria / Zmiany demograficzne
10 dni - 10 krajów.
Podróż przez Europę Wschodnią
Etap 15: Bułgaria/Zmiany demograficzne
Przecinamy północną Bułgarię ze wschodu na zachód, na ostatnich 100 kilometrach bardziej po szutrze niż po asfalcie. Wszędzie - na domach, przystankach, latarniach czy drzewach - widzimy karteczki ze zdjęciami i nazwiskami zmarłych osób. Powodem jest prawosławny zwyczaj publicznego ogłaszania śmierci bliskiej osoby. Tymczasem ulice są niemal wyludnione. Większość budynków jest w ruinie, wiele jest też opuszczonych. Sceneria wydaje się niemal surrealistyczna.
Szczególnie północno-zachodnia Bułgaria charakteryzuje się głębokimi zmianami demograficznymi. Prawie nigdzie indziej na świecie liczba ludności nie kurczy się tak szybko jak w tym regionie. O ile w 1989 roku mieszkało tu prawie 9 milionów ludzi, to dziś jest ich niecałe 7 milionów. Według szacunków ONZ w 2050 roku będzie ich niespełna 5 milionów, czyli prawie połowa.
Północny zachód to najbiedniejszy region w najbiedniejszym kraju Unii Europejskiej. Ludzie tutaj, zwłaszcza młodsze pokolenia, nie mają prawie żadnych perspektyw na przyszłość. Ci, którzy mogą, odsuwają się. To, co pozostało, to głównie starcy. Dlatego śmiertelność jest tu porównywalna z tą w strefach wojennych.
Ta forma zmian demograficznych dotyczy nie tylko Bułgarii. Szacuje się, że od czasu upadku socjalizmu państwowego i zmiany systemu, od 12 do 15 milionów mieszkańców Europy Wschodniej opuściło swoją ojczyznę, większość z nich do krajów na Zachodzie. Wyjeżdżają głównie ludzie młodzi i dobrze wykształceni, np. szacuje się, że co szósty lekarz wykształcony w Bośni i Hercegowinie pracuje w Niemczech.
Ta zmiana, prawie nieporównywalna w porównaniu globalnym, pozostawia głębokie rany w krajach ojczystych tych, którzy wyjechali, które nie mogą zaoferować swoim mieszkańcom żadnych perspektyw. Nie ma prawie żadnych długoterminowych strategii rozwiązywania tego rozwoju, który masowo zmienia kraje Europy Środkowej i Wschodniej.
Tekst: Tobias Schwessinger
Zdjęcia: Christian Faludi
Dalsze informacje:
https://balkaninsight.com/2020/01/13/time-for-policy-change-on-western-balkans-emigration/