10 dni - 10 krajów. Etap 11: Tulcea / Delta Dunaju

10 dni - 10 krajów. Etap 11: Tulcea / Delta Dunaju

Z Niemiec Dunaj płynie raz przez Europę Środkowo-Wschodnią i wpada do Morza Czarnego w trójstyku granic Rumunia-Ukraina-Mołdawia. Obszar ten jest drugą co do wielkości deltą w Europie z unikalną siecią ponad 30 ekosystemów. Można tu odkryć największy obszar trzcinowisk na świecie oraz liczne gatunki ptaków - w tym pelikana różowego. Najcięższy ptak latający nie występuje nigdzie indziej w Europie.

Naturalny raj, który był już na skraju zniszczenia - i do dziś jest dotkliwie zagrożony. Od lat 60. XX wieku w komunistycznej Rumunii osuszono duże części delty. Między innymi dlatego, że Elena Ceaușescu, żona byłego dyktatora, chciała uprawiać tu ryż - ale się nie udało. Sztucznie zmieniony krajobraz, a wraz z nim zwierzęta i rośliny i tak zginęły.

Tylko upadek reżimu w Rumunii i rozpad socjalizmu państwowego w Europie Środkowo-Wschodniej uchronił naturalny raj przed rozległym zniszczeniem. Obecnie Delta Dunaju jest największym transgranicznym obszarem chronionym w Europie, obejmującym Rumunię,Bułgaria,Rumunia, Republika Mołdowy i Ukraina. Dziś w dawnej willi wypoczynkowej Nicolae Ceaușescusa pracują naukowcy z całej Europy, prowadząc badania nad ochroną naturalnego raju.

Stopa bezrobocia w regionie wynosi od 30 do 40 procent. W połączeniu z problemem kłusownictwa, które w sposób dotkliwy zagraża równowadze ekologicznej - jak np. połów ryb metodą elektryczną czy nielegalny wywóz dzikich koni - potrzeba zmian społeczno-ekologicznych staje się oczywista. Tylko wtedy, gdy zostaną rozwiązane problemy społeczne, można zapewnić również równowagę ekologiczną.

Kolejnym zagrożeniem dla delty jest turystyka. Coraz więcej operatorów jeździ motorówkami po wrażliwych szlakach wodnych, dowożąc ludzi nawet do małych osad, gdzie cały czas powstają nowe pensjonaty i bary. W jednym z nich - Mediolanie 23, wiosce liczącej około 200 mieszkańców mniejszości rosyjskiej - rozmawiamy z Ionelem. W latach 80. był kapitanem na dużym statku handlowym z ponad stuosobową załogą. Po załamaniu się systemu został bezrobotnym. Pod koniec lat 90. Ionel założył własną firmę rodzinną, z którą sprowadza turystów do delty i zapoznaje ich z florą i fauną. Biznes ma się dobrze. Dziś jest odnoszącym sukcesy przedsiębiorcą i laureatem transformacji. Z kolei ekosystem w delcie Dunaju będzie coraz bardziej niszczony przez rosnący sukces jego przemysłu.

Tekst: Tobias Schwessinger

Zdjęcia: Christian Faludi