Osoby starsze i wyż demograficzny w Jenie

Naukowcy z Kaiserslautern prezentują wyniki swojego badania.

Jak mieszkają ludzie w Jenie? Jak oceniają swój dom, swoją okolicę, lokalne usługi i spójność społeczną? Czy istnieją różnice pomiędzy lokalizacjami w Jenie? Jak wysoka jest skłonność do przeprowadzki w starszym wieku i jakie są motywy przeprowadzki? A jak naturalnie wykorzystywane są media cyfrowe? To pytania, które zespół socjologii miejskiej RPTU Kaiserslautern zadał obywatelom urodzonym między 1947 a 1972 rokiem. Wyniki badań zostały w środę zaprezentowane publicznie w Jenie.

Badanie skupia się na tzw. "baby boomers" - kohorcie wiekowej dzisiejszych 53 do 67 latków, którzy urodzili się w czasie wysokiego wskaźnika urodzeń ("baby boom") po II wojnie światowej. Jest to duża grupa o różnych sytuacjach życiowych, stylach życia. W najbliższych latach coraz więcej "baby boomers" wejdzie w wiek emerytalny. Jednocześnie niewiele wiadomo o ich preferencjach mieszkaniowych i wymaganiach dotyczących lokalizacji (zamieszkania), mobilności, postaw i zachowań. Prof. dr Annette Spellerberg i jej zespół przeprowadzili więc badania wśród starszych dorosłych w siedmiu miastach i gminach w Niemczech. Celem było poznanie życia codziennego, sytuacji mieszkaniowej i percepcji osób z wyżu demograficznego i sąsiednich kohort.

Martin Berger, skarbnik miasta Jena i koordynator projektu badawczego Smart Ageing w mieście Jena, klasyfikuje wyniki badania: "Przedstawione wyniki z naciskiem na mieszkalnictwo to pierwszy krok, za nim pójdą kolejne. Podczas prezentacji szczególnym zainteresowaniem cieszyły się tematy zdrowia i mobilności. W mniejszej skali odbędą się kolejne dyskusje eksperckie na te tematy. Oprócz bezpośrednich propozycji usprawnień wynikających z ankiet, głównym zagadnieniem jest opracowanie systemu informatycznego wspierającego planowanie i podejmowanie decyzji w gminie. W tym celu jako administracja udostępniliśmy już wiele danych z obszarów geoinformacji, statystyki, spraw społecznych, budżetu itd. Te, wraz z wynikami ankiety, będą następnie podstawą do wyboru systemu, który również będzie współwspierany w ramach projektu Smart City."

Wyniki badania

Rozesłano 3000 ankiet do losowo wybranych obywateli, w badaniu pocztą lub przez internet wzięło udział 879, a więc 29 % osób, z którymi się skontaktowano. Stanowi to bardzo dobry wskaźnik odpowiedzi, jak podkreśla Annette Spellerberg.

Połowa respondentów ma wykształcenie średnie (techniczne), nieco ponad jedna czwarta badanych z wyżu demograficznego jest już na emeryturze, dotyczy to połowy wszystkich respondentów. Dwie trzecie osób z wyżu demograficznego deklaruje (bardzo) dobry stan zdrowia.

Większość badanych osób z wyżu demograficznego mieszka w Jenie od bardzo dawna. Dobra jedna trzecia osób z wyżu demograficznego mieszka w Jenie od urodzenia, a nieco ponad jedna czwarta przeniosła się tu po zjednoczeniu. Najczęstszym podawanym powodem przeprowadzki były własne powody zawodowe, a następnie przeprowadzka z partnerem. Osiem na dziesięć osób z wyżu demograficznego i dziewięć na dziesięć starszych respondentów czuje silny związek z Jeną.

Prawie połowa respondentów mieszka w nieruchomościach. Wśród wyżu demograficznego jedna czwarta właścicieli uważa mieszkanie za zbyt duże, a więcej niż jeden na lokatorów za zbyt małe. Ogólnie zadowolenie z mieszkania jest bardzo wysokie: 9 na 10 osób jest bardzo zadowolonych, niezależnie od wieku.

Respondenci z Jeny częściej niż przeciętnie są zadowoleni z obiektów i infrastruktury, zwłaszcza z centrum kształcenia dorosłych, bibliotek, parków i terenów zielonych oraz oferty kulturalnej. Ogólnie są mniej zadowoleni z udogodnień dla seniorów oraz z miejsc spotkań (community/civic centres).

Nieco ponad jedna trzecia badanych przedstawicieli wyżu demograficznego wyobraża sobie przeprowadzkę, a co dziesiąty ma konkretne plany w tym zakresie. Główne powody to chęć posiadania mieszkania bez barier, odpowiedniego dla osób starszych, bliskość dzieci oraz mieszkanie zbyt drogie. W przypadku przeprowadzki w podeszłym wieku nacisk kładzie się na samodzielne życie we własnym mieszkaniu lub domu, a nie na specjalne formy zakwaterowania.

Smartfony i laptopy to standard dla większości respondentów. Około połowa wszystkich respondentów czuje się (raczej) kompetentna w korzystaniu z internetu, a 8 na 10 zgadza się przynajmniej częściowo, że korzysta z cyfryzacji. Nieco ponad połowa wszystkich respondentów chciałaby kontaktować się z władzami publicznymi drogą cyfrową. Jednak jedna na sześć osób potrzebowałaby w tym zakresie wsparcia.

Badanie jest osadzone w projekcie badawczym "Ageing Smart - Designing Spaces Intelligently", do którego miasto Jena zostało wybrane jako jedna z siedmiu gmin modelowych. Celem jest wspieranie miast i gmin w planowaniu i koordynacji ich usług. Projekt badawczy jest finansowany przez Fundację Carl Zeiss.

Kontakt:

• Prof. dr Annette Spellerberg (Zarządzanie Projektami, Wydział Socjologii Miejskiej, RPTU):
  
  spellerberg@ru.uni-kl.de
• Dr Lynn Schelisch (koordynacja projektu gmin modelowych, RPTU):
  
  schelisch@ru.uni-kl.de

Strona internetowa: www.ageing-smart.de

Twitter: @ageing_smart