10 dagen - 10 landen. 17 Stadium: Belgrado/Bombardementen

Na ons bezoek aan het Museum van Joegoslavië verkennen we Belgrado. De sporen van de NAVO-bombardementen van 1999 kenmerken het stadsbeeld nog steeds. Het was de eerste inzet van de NAVO zonder VN-mandaat en de eerste gevechtsinzet van Duitse troepen sinds 1945.

We stuiten op het gebouw van de toenmalige Generale Staf, dat na het bombardement bewust in verwoeste toestand is achtergelaten. Op de gevel prijkt een gigantisch spandoek met reclame voor het Servische leger. Op het kruispunt ervoor hangt nog een spandoek met de tekst (losjes vertaald): "Servië zonder Kosovo is als een man zonder hart."

De luchtaanvallen - die plaatsvonden als reactie op misdaden van het Servische leger in Kosovo en Albanië - troffen militaire doelen, maar maakten ook ongeveer 500 burgerslachtoffers. Veel meer mensen raakten gewond en/of getraumatiseerd. Tot op de dag van vandaag is de operatie controversieel. De beelden van de aanslag maken deel uit van het collectieve geheugen - maar veel is nog niet verwerkt. Een toekomstig Centrum voor Duitse Eenheid en Europese Omvorming in Jena moet zich ook wijden aan deze periode van de Europese geschiedenis - die tot op heden niet alleen de politieke betrekkingen met partners in Zuidoost-Europa bepaalt, maar ook de biografieën van mensen hier en in heel Europa. In Jena willen wij dit onderwerp aansnijden, ook al is het moeilijk en veroorzaakt het ook nu nog diepe wonden, vooral in de getroffen landen van de Balkan - wat bij onze volgende stop in Srebrenica nog duidelijker zal worden.

Tekst: Tobias Schwessinger & Christian Faludi

Foto's: Christian Faludi